“KOÇLUKTA ETİK” PAYLAŞIMI RAPORU

Açılış konuşmalarında Umut Tarakcı, “adalet” değerinin ne kadar çok talep edildiğini ama maalesef bulunamadığını belirtip, etiğin toplumsal bir ihtiyaç olduğunu vurguladı. Evrim Cabbaroğlu, koçlukta etiğin ilerlemesi için en önemli mekanizmanın “koçluk süpervizyon”u olduğunu hatırlattı.  Rıza Kadılar, her zamanki paylaşımcı yaklaşımı ile etiğe global bakış açısını göstermek üzere bizlerle “EMCC Ethics Research Paper (April 2018)” sonuçlarını paylaştı. Rapora buraya tıklayarak ulaşılabilirsiniz.

Etik kavramına giriş ve vaka çalışması – AC Türkiye İletişim Başkanı Gökçe Pınar

Gökçe Pınar, öncelikle koçluk mesleğinin Uluslararası Sınıflandırma Sistemlerindeki yerini ve tanımını, meslekler arasında nerede olduğunu vurgulayarak konuşmasına başladı.  Detaylı şekilde hazırladığı ön çalışmada “nerede etik problem çıkar?” sorusuna net bir sınıflandırma ile giriş yaptı:

•   Yasal düzenlemelere uyum,
•   Menfaatler ve çıkar çatışmaları,
•   Meslek sahibinin mesleki yetkinliği,
•   Mesleğin korunması ve geliştirilmesi sorumluluğu,
•   Kalite ve mesleki gelişim sorumluluğu

Her konunun üzerinden kısaca geçtikten sonra, kendi çözüm yollarını, tam da bir koçtan beklendiği şekilde soru ile detaylandırdı:

•   Koç-Müşteri ilişkisinde 3 Kontrat net mi? (Yazılı kontrat, psikolojik kontrat, hedef kontrat)
•   Seansların akışında bu 3 kontratta değişiklik olursa ne yapacağım?
•   Müşterinin beklentisini karşılayacak yetkinlikte miyim?
•   Müşterimle çalışmamdan etkilenebilecek taraflar kimler ve benim bu ilişkide taraflarla ilişkim nasıl olmalı?
•   Koçluk süreci boyunca karşıt transferans yapma olasılığımın olduğu konular neler ve bununla ilgili nasıl önlem alacağım?

Vaka çalışmasında da, aktarılan vaka örneği üzerinde katılımcılar önce gruplar halinde çalıştı, sonra da katılımcıların soru ve yorumları ile uzmanların görüşleri doğrultusunda konu detaylıca tartışıldı.

Koçlukta Etik Paneli – AC Türkiye Etik Kurulu Başkanı Kutsal Köse (Moderatör),

İŞ GYO Hukuk ve İK Grup Başkanı Pınar Ersin Kollu,

Avukat ve Certified Ethics Officer Dr.Bülent Balkan,

Eğitim Koçu, Storyteller ve Koç Süpervizörü Günay Özarın Öztürk,

Liderlik ve Takım Koçu, Liderlik Eğitmeni Banu Parlar

Bülent Balkan, engin bilgisi ile etik, ahlak, yasa, etik ikilem gibi kavramları yerli yerine oturtabilmemiz için bize çeşitli örnekler sundu. Kendi hayatındaki etik duruş için,  ticari kaygıların nasıl üstesinden gelebildiğini vurguladı. “Etik” temelde neyin yanlış veya yasak olduğunu değil, neyin doğru olduğunu vurgulayan bir yaklaşım. Kurumların hazırladığı etik kodlar, çalışanları içine düşebileceği gri alanları tarif etmek üzere hazırlanmış olmalıdır.

İç koçluk tecrübesini de öne çıkaran meslektaşımız Banu Parlar, müşteri ile açık olmanın önemini, müşterimiz ile paylaşmadığımız hiçbir şeyi onun üstü ile paylaşmanın uygun olmadığını, koçun bazı taleplere karşı özel bir duruş göstermesi gerektiğini, sözleşmede raporlama kısmının muhakkak belirtilmesi ve burada da içeriğin kesinlikle paylaşılmayacağının ifade edilmesi gerektiğini vurguladı. Ve noktayı koydu: Koçlukta üç boyut var: Teknik, ruh (vicdan, duygu), sanat.

Pınar Ersin Kollu, hem koç hem hukukçu şapkalarını kullanarak bize kanunlar açısından durumu özetledi:  Koçların sözleşmesi hizmet, vekalet ve eser sözleşmelerine benzer. Koçluk hizmetine ait bir sözleşme içeriği yoktur. Koç ve sponsor arasındaki sözleşme daha çok hizmet sözleşmesine yakındır. Koçlar, tüketicinin korunması, iş kanunu ve iş güvenliği kanunlarına tabidir. Hatta suçlanma durumuna göre ceza kanununa da tabi olabilirler. Hakim ilgili davada sözleşme esasına bakar; “Nasıl sona erdirecekler?”, “Bana gelmeden ne yapmışlar?” kısmına bakar. Sözleşmeler tek taraflı değil, her iki tarafı da dahil edecek bir dille yazılmalıdır. Sözleşmenin ekine meslek standartları ve etik kod konulabilir.  Özellikle işe iade davalarında danışanlar, “benim koçuma sorabilirsiniz; oldukça iyi durumdaydım, gereksiz yere işten çıkarıldım” diyebiliyor.

Günay Özarın, AC çatısında yaptığı okumalar çerçevesinde etik mesele ve ikilem farkını vurguladı ve Robert Kegan’ın gelişim evreleri ile etik olgusunu birleştirerek paylaştı. Bizim üzerinde durduğumuz konular ağırlıklı olarak ikilem olarak anılıyor.  Etik ikilem, kanunlara rağmen vicdanı rahatsız eden durumdur. Yani kanunen uygun görünen bir durum için vicdan bunun doğru olmadığını söyleyebilir.