Şarkılarla Transaksiyonel Analiz

Bazen bir film sahnesi, bazen anda kalmamızı sağlayan küçük bir melodi… İçinizdeki farklı yanların hissiyatına, farklı ruh hallerine göre, şarkıları dinleyip tepki verdiğinizi düşündüğünüz oldu mu hiç?

Çocukluk dönemi kararları ve çocukken yaşadıklarımız, yetişkinlik dönemimizi çok güçlü bir biçimde etkiliyor. Bu etkiyi konu alan, transaksiyonel analiz kavramı ile şarkıları, ilişkileri, güçlü temas iletisi kurmaya çalıştığımız anları, koçluk soruları ve müziğin gücüyle birleştirmeye ne dersiniz?

Transaksiyonel Analiz, kişilik, kişiler-arası ilişkiler, iletişim, gelişim, yaşam, psikopatoloji, psikoterapi gibi çok geniş bir yelpaze üzerinde insan psikolojisi ile ilgilenen bir yaklaşımdır. Bu yaklaşım, yetişkinlik sürecinde yer alan davranış modellerimizin, üç ego durumu olan çocuk, ebeveyn ve yetişkin modellerine göre şekillendiğini ve bu ego durumlarını şekillendiren deneyimlerin 0-7 yaş arasında gerçekleşiyor olmasını konu alır.

İşte bu deneyimlerin şekillendiği ilk andan itibaren üzerinde durulması gereken ve koçluk sürecinde herkesi derinden etkileyen felsefi bir soruyu hatırlatacağım sizlere. Bu soru aynı zamanda duygusal zekanın temel taşlarından biri…

Evet tam da tahmin ettiğiniz gibi, bu güçlü soru  “Ben kimim ?”

Tıpkı Candan Erçetin’in şarkısının dizelerinde dile getirdiği gibi…

“Az mıyım, çok muyum?

Var mıyım, yok muyum?

Ben neyim?

Kaç mıyım, göç müyüm?

Hiç miyim, suç muyum?

Ben kimim?

Bu sorunun ilk düşündürdüğü his, kendinin farkında olmak. Bu ne hissettiğimizi anlamak anlamına geliyor. Kendi değerlerimizle, kendi özümüzle bağlantılı olmak demek. İkinci bakış açısı ise kendimizi motive etmek üzerine şekilleniyor. Hedeflerimize, harekete geçmeye, stresi yönetmeye karşı, kendimizi eğitme kapasitemizden söz ediyorum. Sorunun bir diğer boyutu ise sosyal farkındalık ve empati kurmak. Bu çok boyutlu soru, bağlantı kurma yeteneğimiz, iletişim biçimimiz ve başkalarıyla olumlu ve saygılı bir şekilde iletişim kurma sürecimiz hakkında da derinlemesine ipuçları taşıyor.

Ege Üniversitesi Psikiyatri Anabilim Dalı’nda klinik psikolog olarak görev yapan Doç. Dr. Azmi Varan, şarkılardaki psikolojik dinamiklerin incelendiğinde, şarkıların insanların çocuk yanından geldiğini söylüyor. Varan, aynı zamanda çocukluk dönemine ait dinamiklerin, hiç farkında olmadan kişilerin ilişkileri, duygusal ve iş hayatı başta olmak üzere tüm yaşamına etki ettiğini ifade ediyor. Hayatın aslında çocukluğun tekrarından ibaret olduğunu söyleyen Varan, “Çocukluktaki derdimiz ne ise, bütün bir hayat onunla uğraşıyoruz.” ifadesini kullanıyor.

O zaman belki de şu soruyu sormamız lazım. Birey olarak, bu üç ego durumunu bir potada eritebilme konusunda ne kadar başarılıyız? Yetişkin, ebeveyn, çocuk rollerini yaşarken, içimizden yoksa Emre Aydın’ın şu dizelerini mi fısıldıyoruz?

“Çocuklar toplanıp, gittiler içimden

Dünle unutmak, arasındayım şimdi

Sen yoksun inan, bir tek sen lazımken

Bir ses ver, yapma, burada bırakma bizi”

Yoksa Sezen Aksu’nun o enfes dizelerinde ifade ettiği gibi, satın alınan sevgiye alıştırılmış bir çocuk gibi, her oyuncağa çabucak doygunluk hissi mi geliştiriyoruz?

İçinizdeki çocuğu, yaratıcılığa, keşfetmeye, hayal gücüne dokunan adımlar atarak ve tabi ki güçlü sorularla bulmanız dileğimle…

Sezen Çobanoğlu Talay

Sezen Çobanoğlu Talay Hakkında 

Sezen Çobanoğlu Talay. Trakya Üniversitesi Radyo ve Televizyon Yayıncılığı, ardından Anadolu Üniversitesi İşletme Bölümünü tamamladı.  2019 yılında ise Trakya Üniversitesi Görsel Kültür Anabilim Dalında yüksek lisans yaptı. Turkcell Global Bilgi de uzun yıllar yönetici olarak çalıştı ve şu an eğitmen olarak görev yapıyor.2017 yılında Sanat Kavramı ile Tanışma ve Transaksiyonel Analiz konulu, 2018 yılında ise Çocuklardan Liderlik Öğretileri başlıklı bildiri metinleri resscongress tam metin kitabında yayınlandı. Çocuklardan Liderlik Öğretileri kapsamında hazırladığı çalışmada, bir lider olarak uygulanması gereken davranış modellerinin aslında daha küçücük bir çocukken bizlere öğretilen temel davranış değerleriyle olan ilişkisini yakından gözlemledi. ICF onaylı bireysel ve takım koçluğu sertifikalarına sahip. Aynı zamanda mentorluk yapıyor. Kendi özgün içeriği ile şekillendirdiği ”Çocuklardan Liderlik Öğretileri” ve “Şarkılarla Transaksiyonel Analiz ” başlıklarında iki eğitim içeriği var.