Siyah Yerine Beyaz Kelimeler
Yönetici, Lider, Koç ve Mentor İçin Doğru Kelime Seçimi
Muhatabımız ile konuşurken tercih ettiğimiz kelimeler, onun ruh halini ve düşünce kalıbını etkiliyor. Siyah (olumsuz) kelimeler kortizon, testosteron, noradrenalin gibi stres ve korku hormonları üretirken, beyaz (olumlu) kelimeler dopamin, oksitosin, serotonin gibi mutluluk ve yaratıcılık hormonları üretiyorlar. Seçtiğimiz kelimeler bunu sadece karşımızdaki için yapmıyorlar. Bizim için de yapıyorlar, çünkü o kelimeler, aynı hormonları konuşanın vücudunda da üretiyorlar. Her şey saniyenin 0.07’sinde olup bitiyor.
Ailenizin mutluluğunun sizin kelimelerinize bağlı olduğunu hiç düşünmüş müydünüz? Ya da başarınızın?
Aristoteles dediği gibi, “Biz, sürekli yaptığımız şey neysek oyuz”. Sürekli siyah kelime ile düşünürsen ve konuşursan, korku dolu, stresli, gergin birisi olursun. Sürekli beyaz kelimeler ile düşünürsen, mutlu ve başarılı olursun. Formül bu kadar basit; uygulaması emek istiyor. Öncelikle Kör Noktalara dikkat!. Olumlu olmak isterken, gerçeklerden kopmamak, -mış gibi yapmamak gerekiyor. Amacımız, siyah kelime yerine aynı anlamı taşıyan beyaz bir kelime kullanmak; fazlası değil.
KÖR NOKTALAR VE ÇÖZÜMLERİ |
|
| Karşımızdakinin ne hissettiğini, düşündüğünü farz ve kabul etmek. | Zannetme, farz etme, sor; diyoruz çözüm için. |
| Karşımızdakinin çok mutlu veya çok mutsuz anlarında doğru düşünemeyeceğini unutmak. | Hormonlar zirvedeyken, hormonuna göre hayat fazla pembe veya fazla karanlık görülebilir. Seçtiğimiz kelimeler dengeli olmalı. |
| Sevdiğimiz kişiler için fazla olumlu, sevmediğimiz kişiler için fazla olumsuz olmak. | Adalet ve vicdan bize yardımcı olacaktır. |
| Karşımızdakinin konuştuğundan çıkardığımız anlam bize aittir, ona değil. | Çok fazla yoruma kaçmadan, teyit almak da fayda vardır |
| Kendimizi rolümüze fazla kaptırmak ve çok çözüm odaklı olmak; dikkatimizi konuşmadan koparır. | Odağımız dinlediğimiz kişide olmalı. Çözümü ikimiz birden bulacağız. |
| Genelleme yaparak konuşmak hata yaptırır. | Yer, zaman ve kanıtla konuşmak. |
| Tüm konuşma gerçeklerden kopmadan yapılmalıdır. Amacımız gerçekleri beyaz kelimeler ile tarif edip, üstesinden gelmek. Gerçekleri ne olduğundan fazla, ne de olduğundan az tanımlamamak. | |
Bir siyah kelimeyi, beyaza çevirmek için bazı formülleri kullanabiliriz:
- “Ben” yerine “biz” diye düşünebiliriz.
- İteceğimize, çekebiliriz.
- Yargılayan zihniyet yerine, öğrenen zihniyet kullanabiliriz.
- Köşeye sıkıştıracağımıza, alan açabiliriz.
- Çözüm yerine sürece, olay yerine sisteme odaklanabiliriz.
- Kendimiz hakkında şeffaf olup, açıklığa davet edebiliriz.
- Karşımızdakinin potansiyelinin yeterli olacağına inanabiliriz.
| Aşağıda bir konuşma esnasında karşımızdakinin kullandığı siyah kelimeler/söz öbekleri/cümleler ve onu desteklemek için kullandığımız beyaz kelimeler var.
Kendi hayatın ve bulunduğun rol için sen de kendi beyaz kelimelerini üretebilirsin. Sürekli siyah kelime kullanıyorsan, hastalığa davet çıkarıyorsun. |
|
| SİYAH KELİMELER
(Muhatabımızın kullandığı siyah) |
BEYAZ KELİMELER
(Yönetici, Lider, Koç veya Mentor olarak sizin kelimeleriniz ve yorumlarınız) |
| Çok hata yapıyorum | Risk alıyorsun |
| Çok vakit kaybetmişim | Beklediğinden daha uzun sürmüş |
| Beni hasta ediyor | Şu anda hassassın |
| Ne kadar sıradan | Daha fazlası için hazırsın |
| Başımın tatlı belası | Her zorluğa rağmen, onunlasın |
| Of, bu iş çok zor! | Bu iş, sınırlarını tanımana yaradı |
| Salak bu insanlar | Göz göre, göre kendilerine zarar veriyorlar |
| Yalnızım | Bu yolda tek başına hissediyorsun |
| Elinden gelenin en iyisini yaptım ama olmadı | Son denemen en iyi denemendi; ne öğrendin? |
| Ne yapsam boş | Denemelerin bir doygunluk noktasına gelmiş |
| Pişmanım | Ne öğrendin? Neyi tekrar etmeyeceksin? |
| Her kes yalancı | Kimler, neden yalan söylüyor; Kimler söylemeden yaşıyor? |
| Yutmam ben bu numaraları | Aksaklıkları görüyorsun |
| Aç gözlüler | Şükretme seçeneğini sunalım |
| Haksızlık yapıyorlar | Hakkın ne? Hakkın için yapabileceklerin neler? |
| Çok genç/yaşı küçük/tecrübesiz | Yolun başında |
| Çok yaşlı | Olgun |
| Kadına yakışmaz | Kadına yakışır (Bu örneği özellikle koydum) |
| Topal, Kör, Sakat | Engeli var |
| Umutsuzum | Çözüm yoluna uzak hissediyorsun. |
| Ondan nefret ediyorum | Şu anda onunla uzlaşamıyorsun |
| Sorun diğerlerinde, benim yapacağım bir şey yok. | Yetkilerinin bittiği, kabul sınırına gelmişsin. |
Turkish