ChatGPT Koçluğun Sonu mu?
“DANIŞAN Sorar: Kendime sorabileceğim en iyi koçluk sorusu ne?
ChatGPT cevap verir:….”
Okuduğunuz andan itibaren “bu sohbet kiminle” diye düşünmüş olabilirsiniz.
Değerli okurlar Coach Magazine dergisinin 7. Sayısında “Robotlara Koçluk Yapmaya Hazır mısınız?” başlıklı yazımda; değişimin hızının beni telaşlandırdığından bahsederken, sadece 1 ay sonra ChatGPT hayatımıza girdi. Bu sohbet onunla; gelin yakından tanıyalım.
ChatGPT nedir?
Elon Musk’ın kurucusu olduğu, San Francisco merkezli OpenAI şirketi tarafından diyalog biçiminde iletişim kurmak üzere 2022 Kasım ayı sonunda çıkarılan bir yapay zekâ, sohbet robotudur. ChatGPT, sorularınızı cevaplayabilen, uygun olmayan talepleri reddedebilen, sohbetin öncesini hatırlayan ve hatta kendi hatalarından öğrenebilen zeki bir yardımcıdır. Geniş bir veri setiyle eğitilen bu yazılıma bir sohbet arkadaşı denebilir.
Bu noktada koçluk ile benzerliklerine odaklanabiliriz. Koç da bir sohbet arkadaşıdır. Koç kişinin ne istediğini anlamak için sorular sorar. İsterseniz, ChatGPT de. Koç da kişinin hedeflerine ulaşması için gerekli olan stratejileri ve planları oluşturur. İsterseniz, ChatGPT de.
Şimdi aklımıza şu soru geliyor. “Koçun yaptığı her şeyi ChatGPT yapıyor mu?” Cevap “evet” ise, bir başka ve dehşet bir soru geliyor “ChatGPT, koçluğun sonu mu?”
Daha derin bir analiz için bu konuyu 6 başlıkta ele aldım ve ihtimalleri sıraladım. Görebildiğim olasılıklar şunlar :
1. Konuyu söyleyip ChatGPT’den soru istemek.
2. Müşterinin cevabını söyleyip ChatGPT’den soru veya yorum almak.
3. ChatGPT’nin koçluk yapmasını sağlamak.
4. Müşteri ile yaptığın koçluğu yorumlamasını istemek.
5. ChatGPT’ye bizim koçluk yapmamız.
6. Müşteriye Uygulanabilecek Testler.
Konuyu Söyleyip ChatGPT’den Soru İstemek
Hemen denedim.
Umut Sorar :
Bir yönetici koçu olarak danışanımın ailesi ve iş tercihleri arasında kaldığını gözlemledim. Böyle bir durumda bir koç olarak sorulabilecek en iyi sorular nelerdir?
ChatGPT cevap verir:
Ailesi ve iş tercihleri arasında kalan bir danışanınız için önerilebilecek sorular şunlar olabilir:
1. Aile ve iş arasındaki çatışmanın ne zaman başladığını ve neden olduğunu düşünüyorsunuz?
2. Ailenizle ve işinizle ilgili en önemli değerleriniz nelerdir?
3. Ailenizle ve işinizle ilgili hayalleriniz nelerdir?
4. Aile ve iş arasındaki çatışmayı çözmek için daha önce yaptığınız şeyler nelerdir?
5. Aile ve iş arasındaki çatışmayı çözmek için potansiyel çözümleri düşünün ve bunların hangilerinin uygun olduğunu düşünüyorsunuz?
6. Ailenizle ve işinizle ilgili kararlar alırken nasıl bir süreç izlersiniz?
Bu sorular sizin danışanınızın ailesi ve iş arasındaki çatışması hakkında daha fazla bilgi edinmenize ve onun hangi değerleri ve hedefleri ile çatıştığını anlamanıza yardımcı olacaktır. Ayrıca danışanınızın çözümleri ve kararları alırken nasıl bir süreç izlediğini anlamanıza da yardımcı olabilir.
ChatGPT, bir problemi çözmek için problemin başlangıcını, nedeni, etki edebilecek değerleri ve kişinin daha önce elde ettiği tecrübelerini sorguluyor. Bu bilgileri kullanarak, kişinin çözümlerini sıralatıp onu harekete geçiriyor.
Umut Sorar :
Hayattan ne istediğini bilmeyen bir danışanım var. Kendisini geleceğe pozitif bir şekilde odaklamak istiyorum. Ne tip koçluk soruları sorabilirim?
ChatGPT cevap verir:
Hayattan ne istediğini bilmeyen bir danışan için önerilebilecek bazı koçluk soruları şunlar olabilir:
1. Şimdiye kadar hayatta elde ettiğiniz en büyük başarılarınız nelerdir?
2. Hayatta mutlu olduğunuz anları düşünün, bunlar ne zaman oldu ve neden mutlu oldunuz?
3. Gelecekte hayatta olmak istediğiniz şeyleri düşünün, bunlar ne olabilir?
4. Hayatınızda önemli olan değerleriniz nelerdir?
5. Gelecekte hayatta olmak istediğiniz ama şimdilik elde etmediğiniz şeyler var mı?
6. Gelecekteki hayatınızda neler yapmak istiyorsunuz? ne istiyorsunuz?
7. Hangi adımları atmalısınız ki, gelecekteki hayatınızda olmak istediğiniz şeyleri elde edebilesiniz?
ChatGPT bir önceki örnekte olduğu gibi bu soruda da, değerlere gönderme yaptı. Bu noktada koçluk ve değerlerle ilgili literatürde çok fazla çalışma olduğunu tespit edebiliyoruz. Çünkü ChatGPT webteki en yaygın ve doğru veri setini birleştirip, bize cevap veriyor.
Görnünen o ki ChatGPT, öncelikle sorunun anlamını ve konusunu anlamaya çalışıyor. Bu süreçte, sorunun anahtar kelimelerini ve cümle yapısını inceliyor. Anlamını kavradıktan sonra konuya ilişkin olarak veri tabanındaki bilgileri ve önceden öğrenmiş deneyimlerini tarıyor. Bu bilgileri kullanarak en uygun cevabı üretiyor.
Özetle: ChatGPT den danışanımıza yönelik soru desteği alabilirsiniz.
Müşterinin Cevabını Söyleyip; ChatGPT’den Soru veya Yorum Almak
Umut Sorar :
Ben bir yönetici koçuyum. Müşterimin verdiği bazı cevapları yorumlamakta güçlük çekiyorum. Örneğin annesi ile ilişkisinde hangi durumda olduğunu sorduğumda müşteri şöyle cevap verdi; “Anneme karşı duyduğum saygı ve sevgi onunla birlikte geçirdiğim zamana denk gelmiyor”. Sence bu cevabı veren müşteri ne demek istiyor?
ChatGPT cevap verir:
“Bu cevabı veren müşterinin annesine karşı saygısı ve sevgisi onunla geçirdiği zaman arasında bir bağımlılık olmadığı anlamına gelebilir. Yani müşteri annesiyle geçirdiği zaman içerisinde onunla ilgili duygularının değişebileceğini veya onunla birlikte olması durumunda duygularının zorunlu olarak değişmeyeceğini ifade etmek isteyebilir. Daha fazla bilgiye sahip olmadan net bir yargıda bulunmak zor olabilir ama müşterinin duygularının geçirdiği zaman ile bağımlı olmadığını ve onunla ilgili duygusal bir anlamda durağan olduğunu düşünebilirsiniz.”
ChatGPT, çok net bir cevap veremedi. Bu büyük ihtimalle, benim sorunun muğlaklığından kaynakladı.
Umut Konuyu Devam Ettirir :
Sen olsaydın bu konuyu daha detaylı açmak için nasıl bir soru sorardın?
ChatGPT cevap verir:
Müşterinin annesine karşı duyduğu saygı ve sevginin geçirdiği zaman ile nasıl bir bağlantısı olduğunu açıklamak için, daha spesifik sorular sorabilirdim:
1. Annenizle geçirdiğiniz zaman arttıkça saygınız ve sevginiz arttı mı, azaldı mı yoksa değişmedi mi?
2. Annenizle aranızdaki ilişki, zaman içerisinde nasıl değişti?
3. Annenizle geçirdiğiniz zaman içerisinde duygularınız nasıl değişti?
4. Annenizle geçirdiğiniz zaman içerisinde, anneniz hakkında ne gibi düşünceleriniz değişti?
5. Annenizle geçirdiğiniz zaman içerisinde, sizin kendiniz hakkında ne gibi düşünceleriniz değişti?
ChatGPT kimi zaman yetersiz kalabiliyor. Ancak soruyu daha net bir şekilde sorduğumuzda vermiş olduğu cevap daha iyi oluyor. Buradan çıkarılabilecek önemli sonuç: ChatGPT’nin cevap kalitesi, soru kalitesine bağlıdır.
Umut Sorar :
Bir başka müşterimde de benzer bir sorunu yaşıyorum. Müşterime “Arkadaşınla ilgili verebileceğin ilk tepki ne olur? “diye sordum. Müşterim bana “Onunla arkadaş kalıp kalmayacağımı bilmiyorum ama ondan da vazgeçmek istemiyorum.” diye cevap verdi. Bu müşterinin cevabını bir koç olarak nasıl yorumlarsın?
ChatGPT cevap verir:
Bu müşterinin cevabı, arkadaşıyla ilişkisi hakkında kararsız olduğunu ve belirsiz bir durumda olduğunu gösteriyor. Bu tür bir cevap, arkadaşıyla ilgili duygusal bir anlamda tereddütleri olabileceğini ve belirsizliği olduğunu gösterir. Aynı zamanda, müşterinin arkadaşından vazgeçmek istemediğini ama gelecekteki ilişkisinin ne olacağını bilmediğini de ifade ediyor. Bu durumda, müşterinin arkadaşıyla ilişkisi hakkında daha fazla bilgiye ihtiyacı olduğu ve kendine yön vermek için zaman ve düşünmeye ihtiyacı olduğu sonucuna varabilirsiniz.
Umut Sohbeti Devam Ettirir :
Sen olsan bu müşteriye hangi soruları sorardın?
ChatGPT cevap verir: Bu müşteri hakkında daha fazla bilgi edinmek için kendine yön vermeye yardımcı olmak amacıyla daha spesifik sorular sorabilirdim:
1. Arkadaşınla ilişkisi hakkında kararsız olduğun neden?
2. Arkadaşınla aranda neler var ki ondan vazgeçmek istemiyorsun?
3. Arkadaşınla ilişkisi için ne tür bir gelecek hayal ediyorsun?
4. Arkadaşınla ilgili olarak endişelerin nelerdir?
5. Arkadaşınla ilgili olarak seni mutlu eden ve seni rahatsız eden şeyler nelerdir?
ChatGPT’den daha iyi cevaplar almak için daha spesifik ve detaylı sorular sormamız gerekiyor. Bu durumda sorularımızı iyi yönlendirmemiz ve önceden araştırma yapmamız gerektiği anlamına geliyor. Ayrıca ChatGPT’nin bilgi alanına göre cevap vereceğini göz önünde bulundurmamız gerekiyor.
ChatGPT’nin koçluk yapmasını sağlamak.
Umut Sorar : İş arkadaşımla yaşadığım bir problem var. Bu konuya yönelik bana koçluk yapar mısın?
ChatGPT : Tabii ki, size nasıl yardımcı olabileceğimi anlamak için daha fazla bilgiye ihtiyacım var. Lütfen sorununuzun ayrıntılarını paylaşın.
Umut: Arkadaşım, konu başarı olduğunda sadece kendisi başarı göstermiş gibi yaklaşıyor. Halbuki başarı takımın tamamına ait. Buna rağmen kendisini takdir etmediğimizde veya onun bu başarıdaki faydasını vurgulamadığımızda sanki başarısız olmuşuz gibi davranıyor.