ChatGPT Koçluğun Sonu mu ? – 2
“DANIŞAN Sorar: İş arkadaşımla yaşadığım bir problem var. Bu konuya yönelik bana koçluk yapar mısın?
ChatGPT cevap verir:….”
Okuduğunuz andan itibaren “bu sohbet kiminle” diye düşünmüş olabilirsiniz.
Değerli okurlar Coach Magazine dergisi 9. Sayısında “CHATGPT Koçluğun Sonu Mu?” başlıklı yazımda; Konuyu bölümlere ayırarak ChatGPT’den bahsetmiştim.
Kısaca ChatGPT, sorularınızı cevaplayabilen, uygun olmayan talepleri reddedebilen, sohbetin öncesini hatırlayan ve hatta kendi hatalarından öğrenebilen zeki bir yardımcıdır. Geniş bir veri setiyle eğitilen bu yazılıma bir sohbet arkadaşı denebilir.
Bu noktada koçluk ile benzerliklerine odaklanmıştık. Koç da bir sohbet arkadaşıdır. Koç kişinin ne istediğini anlamak için sorular sorar. İsterseniz, ChatGPT de. Koç da kişinin hedeflerine ulaşması için gerekli olan stratejileri ve planları oluşturur. İsterseniz, ChatGPT de.
Şimdi aklımıza şu soru geliyor. “Koçun yaptığı her şeyi ChatGPT yapıyor mu?” Cevap “evet” ise, bir başka ve dehşet bir soru geliyor “ChatGPT, koçluğun sonu mu?”
Daha derin bir analiz için bu konuyu 6 başlıkta ele aldım ve ihtimalleri sıraladım. Bir önceki yazımda ilk iki konuyu ele almıştım. Bu yazıda ise 3. ve 4. konuyu ele alacağım. Diğer konular ise ileride yayınlanacak sayılarda okuyabileceksiniz. Görebildiğim olasılıklar şunlar:
- Konuyu söyleyip ChatGPT’den soru istemek.
- Müşterinin cevabını söyleyip ChatGPT’den soru veya yorum almak.
- ChatGPT’nin koçluk yapmasını sağlamak.
- Müşteri ile yaptığın koçluğu yorumlamasını istemek.
- ChatGPT’ye bizim koçluk yapmamız.
- Müşteriye Uygulanabilecek Testler.
ChatGPT’nin Koçluk Yapmasını Sağlamak
Hemen denedim.
Umut Sorar : İş arkadaşımla yaşadığım bir problem var. Bu konuya yönelik bana koçluk yapar mısın?
ChatGPT cevap verir: Tabii ki, size nasıl yardımcı olabileceğimi anlamak için daha fazla bilgiye ihtiyacım var. Lütfen sorununuzun ayrıntılarını paylaşın.
Umut: Arkadaşım, konu başarı olduğunda sadece kendisi başarı göstermiş gibi yaklaşıyor. Halbuki başarı takımın tamamına ait. Buna rağmen kendisini takdir etmediğimizde veya onun bu başarıdaki faydasını vurgulamadığımızda sanki başarısız olmuşuz gibi davranıyor.
ChatGPT cevap verir:
Anladığım kadarıyla, iş arkadaşınızın başarıyı bireysel bir çaba olarak gördüğü ve takımın katkısını göz ardı ettiği konusunda bir problem yaşıyorsunuz. Bu, takım dinamiklerine zarar verebilir ve ekip üyeleri arasında bir çatışma kaynağı haline gelebilir.
Bu durumu çözmek için öncelikle iş arkadaşınızla açık bir şekilde konuşmanız gerekebilir. Konuşmanız sırasında, başarının takım çalışmasının sonucu olduğunu ve herkesin katkısının önemli olduğunu vurgulayın. Onun katkılarını takdir ettiğinizi ve başarının bir parçası olarak gördüğünüzü açıklayın, ancak başarının bireysel bir çaba olmadığına dair düşüncelerini değiştirmesi gerektiğini de belirtin.
Ayrıca, iş arkadaşınızın duygularını ve bakış açısını anlamak için empati kurabilirsiniz. Bu, onun endişelerini anlamaya ve takımın bir parçası olarak hissetmesine yardımcı olabilir.
Son olarak, iş arkadaşınızın takım çalışması ve ekip dinamikleri hakkında daha fazla bilgi edinmesine yardımcı olacak kaynaklar sağlayabilirsiniz. Kitaplar veya makaleler önerebilirsiniz.
Yukarıdaki öneriler size yardımcı olabilir, ancak belirttiğimiz konulara ek olarak, durumunuzu daha ayrıntılı bir şekilde anlatmanız durumunda daha fazla öneri sunabilirim.
Yorum: ChatGPT, yönlendirmesiz koçluk rolü oynayamıyor. Direkt soruna yönelik mentor rolü ile hareket ediyor. Koçluk daha çok “kişi” ile ilgiliyken, Mentor daha çok “konu” ile ilgili. ChatGPT’de daha çok konu ile bilgiye sahip. Hatta “kişi” ile bilgiye hiç sahip değil. O nedenle mentorluk yapması çok normal. |
Umut: Böyle bir örnekte bana sorulabilecek en iyi sorular neler?
ChatGPT cevap verir:
- İş arkadaşınızın başarının bireysel bir çaba olduğuna dair neden böyle bir düşünceye sahip olduğunu düşünüyorsunuz?
- Bu durum, takım dinamiklerine nasıl bir etki yapıyor?
- İş arkadaşınızla daha önce bu konuda açık bir şekilde konuştunuz mu? Eğer evetse, ne gibi sonuçlar ortaya çıktı?
- İş arkadaşınızın neden takım çalışmasını önemsediğine dair bir fikriniz var mı?
- Takımınızdaki diğer üyeler, iş arkadaşınızın bireysel başarısını önemsediği konusunda ne düşün….
Diğer yandan, ChatGPT bir “hata” verdi. Bir iki dakika sonra, yeniden çalıştı. Sonrasına verdiği cevaplar daha “koçvari” hale geldi. Bunun nedeni, yukarıdaki cevabı iş arkadaşım Ezgi ile tartıştık. Garip gelecek ama o sırada ChatGPT sanki bizi dinledi ve mentorluktan, koçluğa döndü. İşte yeni cevap. |
ChatGPT’nin yeni cevabı:
- İş arkadaşınızın bu davranışını nasıl fark ettiniz?
- İş arkadaşınızın bu davranışı sizi veya takımınızın diğer üyelerini nasıl etkiliyor?
- İş arkadaşınızın başarıyı bireysel bir çaba olarak görme nedeni nedir?
- İş arkadaşınızın katkılarının takdir edilmesi konusunda daha önce ne gibi deneyimler yaşadınız?
- İş arkadaşınızla bu konuda daha önce konuştunuz mu? Konuşmanız varsa, nasıl tepki verdi?
- Takımın başarısı konusunda takım içinde nasıl bir anlayış ve kültürünüz var?
- Takımın bir parçası olarak iş arkadaşınızın neler yapabileceğini, yapması gerektiğini düşünüyorsunuz?
- İş arkadaşınızın takım çalışması hakkında ne kadar bilgisi…
Yorumum şu şekilde: ChatGPT doğru şekilde yönlendirildiğinde sana doğru soru soruyor. Böylece danışanın koçluk bilgisi varsa ChatGPT danışana koçluk yapabilir.Yani koçluk almak için, koçluk yapıyor olman gerekiyor. |
Müşteri ile Yaptığın Koçluğun Yorumlanmasını İstemek
Umut Sorar: Ben bir yönetici koçu olarak müşterim ile bir koçluk seansı yürütüyorum. Yaptığım koçluklar hakkında bana yardımcı olur musun?
ChatGPT cevap verir: Tabii, size yardımcı olmaktan mutluluk duyarım. Yönetici koçluğu genellikle liderlik becerilerini geliştirmeye odaklanır. İşletmenizin ve müşterinizin hedeflerine ulaşmak için müşterinizin kendisini nasıl geliştirebileceğine odaklanır. Bu bağlamda, size şu soruları yönlendirebilirim:
- Müşterinizin hedefleri nelerdir? Hangi alanlarda gelişmek istiyorlar?
- Müşterinizin güçlü yönleri nelerdir? Hangi becerileri veya davranışlarından en çok fayda sağlıyorlar?
- Müşterinizin gelişmesi gereken alanlar nelerdir? Bu alanlarda hangi…
Umut Konuyu Devam Ettirir: Özel bir durumdan bahsetmek istiyorum. Bu yönetici ile uzun dönemdir çalışıyoruz. Çok iyi bir gelişim gösterdi. Ancak son zamanda egosal sorunlar yaşamaya başladı. Şimdi onu kırmadan sorular sormak istiyorum. Kendi egosunu görmesini sağlamak istiyorum. Bu durumda hangi soruları sorabilirim?
ChatGPT cevap verir: Egosal sorunlar, özellikle liderlik pozisyonlarında sıkça karşılaşılan bir durumdur. Müşterinizin gelişimindeki bu olumsuz değişimi ele almak için yapabileceğiniz bazı sorular şunlardır:
- Son zamanlarda kendinizi daha mı önemli hissediyorsunuz? Neden böyle hissettiğinizi düşünüyorsunuz?
- Başkalarının fikirlerine karşı ne kadar açıksınız? Başkalarından fikir almak size zor mu geliyor?
- Ekip çalışmasına olan katkınızda bir değişiklik oldu mu? Kendinizi takımınızdaki diğer kişilerden farklı mı görüyorsunuz?
- Başarılarınızı takdir etmek önemlidir, ancak diğer insanların da başarılarını takdir etmek için çaba gösterir misiniz?
- Kendinizi nasıl motive edersiniz? Kendinizi motive ederken diğer insanların ihtiyaçlarına da dikkat eder misiniz?
Bu sorular, müşterinizin kendisine ve diğer insanlara yönelik tutumunu anlamaya yardımcı olabilir ve egosuyla başa çıkmak için ona yardımcı olabilir. Ancak, bu soruları yargılama yapmadan, açık ve samimi bir şekilde sormanız önemlidir.
Tavsiye verirken insani durumu anlama ve hoş görmede eksiklik yaşıyor. Kişideki duygusallığı zor anlıyor; yani kişinin nasıl tepki vereceğini tam tahmin edemiyor. Evet sorması gereken soruları soruyor ama bu direkt (biraz da duygusuz) sorular egosantrik bir müşteriyi daha fazla tetikleyebilir. Ve biz bunu istemiyoruz.
Bu durum ChatGPT’nin kültürel farkından da kaynaklanabilir. Çünkü ChatGPT en çok İngilizce kaynaklardan öğrenmektedir. Ve İngilizce kaynaklar batılı ülkelere aittir. O yüzden Türk kültürüne uygun kelime seçimini göremiyoruz.
|
Umut Sorar: Bu müşterim bir Türk. Onların kültüründe direkt sorular bazen kabalık olarak da algılanıyor. Böyle alıngan bir müşteriye daha faklı soru sormak gerekir bence. Nasıl değiştirebilirsin bu soruları?
ChatGPT cevap verir: Anladığım kadarıyla, müşterinizin kültüründe doğrudan sorular sormak kabalık olarak algılanabilir. Bu durumda, sorularınızı müşterinizin rahat hissedeceği bir şekilde daha dolaylı bir şekilde sormayı deneyebilirsiniz. Örneğin, aşağıdaki sorular daha dolaylı bir yaklaşım sağlayabilir:
- Son zamanlarda çalışma tarzınızda bir değişiklik fark ettiniz mi?
- Kendinizi takımınızdaki diğer kişilerden farklı mı görüyorsunuz?
- İş arkadaşlarınızla iletişiminizde herhangi bir değişiklik oldu mu?
Bu şekilde daha dolaylı bir yaklaşım, müşterinizin kendisini savunmasız veya eleştirilmiş hissetmesini önleyebilir ve daha açık bir iletişim sağlamak için uygun bir ortam yaratabilir. Bununla birlikte, müşterinizle yapacağınız herhangi bir konuşmada, açık ve samimi bir dil kullanmaya özen göstermelisiniz.
ChatGPT yaptığın koçluğu yorumlamaktadır. Ama soru sorarken insani ihtiyacını da söylemen gerekmektedir. Örneğin daha yumuşak sor, kültüre uygun sor veya duygulara odaklanarak sor vb. ChatGPT’nin belirli bir tarzı var. Bu tarzı ancak yönlendirdiğin yeni bir tarz olduğunda değiştiriyor.
|
Bu makalenin 3. ve son parçasında, aşağıdaki sorulara cevap arayacağız.
- ChatGPT’ye bizim koçluk yapmamız.
- Müşteriye Uygulanabilecek Testler.
Koçlukla kalın.